Truyện ngắn của Tôn Cao Thiên
Trên đường từ nhà thờ trở về nhà, ông Hòa nhớ lại những ngày Thanksgiving thật ấm áp và hạnh phúc, đó là những năm tháng khi gia đình ông mới đến Mỹ. Cứ miên mang hồi tưởng lại những ngày tháng cũ mà ông đã về đến nhà khi nào không hay. Sau khi đậu xe, ông Hòa mở cửa bước vào nhà, trước khi bước vào nhà ông Hòa quay đầu lại nhìn người đàn ông homless đang ngồi phía dưới gốc cây trước nhà xe của ông; nhìn vào bên trong phòng ăn thì bửa ăn tối trong ngày Thankgiving được chuẩn bị sẵn sàng. Tuy gia đình ông Hòa không ai thích món gà tây, nhưng vì là “truyền thống” nên năm nào bà Hòa cũng làm một con gà tây hấp với các loại rau quả rất hấp dẫn, nhưng luôn kèm theo những món ăn Việt Nam như phở hay bún bò Huế.
Ông đi cầu nguyện về rồi đó hả? Bà Hòa lên tiếng khi thấy chồng vừa bước vào nhà. Ông Hòa trả lời, uhm, tôi mới về tới; năm nay lạnh hơn mọi năm bà hả! Ông Hòa càm ràm cho có lệ, chứ thật ra ở cái thành phố Olympia này thì năm nào cũng lạnh và mưa gió cả đêm lẫn ngày. Thôi ông ngồi vô bàn đi, tôi gọi mấy nhỏ ra rồi mình bắt đầu, tụi nhỏ nảy giờ cũng đang sốt ruột đợi ông về đó; bà Hòa mời chồng vào bàn ăn bằng cái cách nói “trách cứ” cố hữu của mình. Ông Hòa cũng đã quen với cách nói của vợ mấy chục năm rồi, nên ông cũng không trả lời hay giải thích gì thêm.
Khi nghe bà Hòa gọi thì các con ông Hòa mỗi đứa từ trong phòng riêng của chúng bước ra và đi tới phòng ăn: Thằng Trí là con trai đầu đang ngồi kế bên ông Hòa, Trí có một đứa con trai là Thức, Thức đến ngồi kế bên ba của nó, kế bên Thức (cháu nội ông Hòa) là con Hạnh em kế của Trí, còn Dung là con gái út thì ngồi kế bên bà Hòa. Sau khi cả nhà đã gồi vào bàn ăn. Như thường lệ, ông Hòa uhmum! Như muốn lấy giọng rồi ông lên tiếng: ba rất vui vì tất cả các con có mặt trong ngày lễ Tạ ơn năm nay; bây giờ thằng Trí, con là con lớn trong nhà, con có điều gì muốn tạ ơn Chúa trong năm qua không con?
Trí tỏ ra bực bội vì nghĩ rằng ông Hòa sẽ cầu nguyện rồi ăn thôi; trong vài giây im lặng, Trí tỏ ra cương quyết, bỏ đủa xuống bàn và nói: con nghĩ không có gì phải tạ ơn ai cả ba àh! tất cả mọi thứ mình có được là do mình cực nhọc làm ra chứ có Chúa nào cho mình đâu! Ba thấy đó, nước Mỹ này chỉ có những người đi nhà thờ mới cảm thấy mang ơn Chúa, nhưng nước Mỹ này có được 10 phần trăm người đi nhà thờ, vậy còn lại 90% người Mỹ đâu có cần mang ơn Chúa mà họ vẫn thành công, giàu có vậy ba! Bà Hòa tuy rất đồng tình với Trí, nhưng bà cũng lên tiếng umhum! Hai lần để ra hiệu cho Trí phải dừng lại. Riêng ông Hòa thì không tỏ thái độ bất thường nào, và nói: uhm, con nói vậy cũng đúng.
Sau đó, ông Hòa nhìn sang Thức là cháu nội của ông và hỏi: còn con thì sao, con có điều gì tạ ơn Chúa không Thức? Thức tuy sinh ra ở Mỹ nhưng cũng nói được tiếng Việt, nhất là mỗi khi nói chuyện với ông bà nội. Thức tỏ ra rất thích thú khi được ông Hòa đặt câu hỏi cho mình. Thức ngồi thẳng lưng lên, và đưa hai tay ra phía trước, dừng lại một vài giây, thức tỏ ra như một ông thầy giáo đang cố dùng từ ngữ sao cho thích hợp để học trò có thể hiểu một phạm trù ngoài khả năng hiểu biết của họ. “Ông nội, Thanksgiving đó, không phải là mình cảm ơn Chúa đâu, mà mình phải cảm ơn con tây-gà đó”, tại vì cô giáo con nói: khi mà mấy Pilgrim people đến Mỹ đó, nói đến đây, Thức dừng lại và nhìn ông Hòa rồi hỏi: mà ông Nội có biết Plilgrim people là ai không? Ông Hòa trả lời: uhm, có phải là “boat people” không con? Oh Yeah, something like that, Thức trả lời với ông Hòa. Thức nói tiếp: Ok, thì mấy cái người Pilgrim đó rất là đau-bụng vì không có cái gì ăn, nhưng mà mấy con tây-gà ỉa mấy cái trứng ra cho họ ăn, cho nên họ biết ơn con tây-gà đó ông Nội. Đến lúc này thì mọi người không còn nhịn được cười, riêng ông Hòa thì không thể hiện phản ứng gì, và ông nói: uhm, cháu nói vậy cũng đúng.
Biết đến lược mình, Hạnh lấy tay ra khỏi miệng, vì Hạnh phải bụm miệng lại để không cười ra thành tiếng khi nghe Thức giải thích về lễ Thanksgiving. Ông Hòa đợi Hạnh trở lại trạng thái bình thường và hỏi: con có điều gì tạ ơn Chúa không Hạnh? Hạnh như đợi đến lược mình được hỏi, và liền trả lời: Mục sư lúc nào cũng nói: Chúa thành tín lắm, “hãy xin thì được”, nhưng con thấy Chúa đâu có nghe lời cầu nguyện của con đâu mà cảm ơn Chúa! Hạnh nói có vẻ như oán trách Chúa, nhưng bà Hòa thì biết là Hạnh đang muốn trách ai! Hạnh nói tiếp, đó, ba thấy đó, con cầu nguyện xin Chúa chiếc xe mới để đi học mà có được đâu; mọi người đều nhìn Hạnh vì biết rõ Hạnh đã muốn ông bà Hòa đi down cho Hạnh chiếc xe mới mặc dầu Hạnh đang sở hữu một chiếc xe khá tốt. Tuy nhiên, ông Hòa thì cũng không tỏ ra thái độ gì và nói: uhm con nói vậy cũng đúng.
Đến lúc này, ông Hòa quay sang bà Hòa và hỏi: còn mẹ mấy đứa, em có gì cảm ơn Chúa không? Bà Hòa nhép miệng cười, hai tay khoanh trước ngực, đôi mất nhìn xuống và trả lời ông Hòa: tôi không có điều gì cảm ơn Chúa hết, mà tôi chỉ có điều trách Chúa mà thôi. Ông Hòa hỏi lại: sao bà lại nói vậy? Bà Hòa nói tiếp: thì đó, Chúa là Đấng giàu có mà, phải không? vậy tại sao Chúa để Hội Thánh nghèo vậy? (Bà Hòa nói đến đây thì mọi người nhìn bà như đang chờ xem bà Hòa làm một nhà hùng biện vô thân chứng minh Đức Chúa Trời không hiện hữu.) Hội Thánh, hôm nay thì kêu gọi dâng hiến làm cái này, ngày mai thì kêu gọi dâng hiến làm cái kia, tiền, tiền, lúc nào cũng muốn tiền; tôi đâng hiến mỗi tuần $5, một tháng cũng hết $20 rồi, vậy mà lúc nào cũng nghe kêu gọi dâng tiền. Ông Hòa lên tiếng: uhm, bà nói cũng đúng.
Từ đầu đến giờ giờ, Dung ngồi im lặng, tuy đôi mắt vẫn mở nhưng có lẽ Dung đang cầu nguyện trong lòng. Không cần đợi ông Hòa hỏi, Dung cũng biết đến phiên mình, vì Dung là người sau cùng trong nhà chưa lên tiếng. (Dung đứng lên hiên ngang như một như một nhân chứng đang đứng trước một cử tọa vô tín.) Dung nói: thưa má, con rất đau lòng khi nghe má nói như vậy! sao má lại tính toán với Chúa khi mỗi tuần má chỉ dâng hiến có $5, con nghĩ nó còn ít hơn là tiền tip mà má cho người hầu bàn mỗi khi đi ăn phở. Dung nhìn sang Trí, anh Hai, em còn nhớ, khi anh mới ra trường, anh đã nhờ mục sư cầu nguyện để anh có việc làm, và Chúa đã nhậm lời, nhưng từ khi anh có việc làm thì anh không đi nhà thờ và tự phụ về những gì mà anh đạt được, anh có nghĩ rằng: Chúa ban cho thì Ngài có thể lấy lại không? Còn chị ba, Dung nhìn vào Hạnh đang ngồi đối diện với mình và nói tiếp: trong khi mọi người phải đi xe bus còn chị thì đi xe hơi mà chị vẫn không biết ơn Chúa, chỉ có nghĩ rằng: chính vì chị không biết ơn Chúa nên Ngài chưa ban xe mới cho chị không? chị có thấy người homeless ngoại kia không? Ông ta là người Mỹ trắng còn không có đôi giầy để mang, căn phòng để ngủ; còn chúng ta, đến từ một nơi xa lạ, nhưng Chúa ban cho chúng ta tất cả mọi thứ như ngày hôm nay, vậy mà chúng ta lại không biết ơn Chúa. Nói xong, Dung cầm phần ăn của mình bước ra ngoài đường và đi đến chổ của người homeless.
Trong khi Dung đang bước ra ngoài thì phone của Trí reo, Trí như có được lý do để bước ra khỏi bầu không khí nặng nề; Trí: alô, biên kia đầu giây là Tuấn, bạn cùng hảng với Trí, mặc dầu Trí không mở speaker nhưng không khí im lặng đến nỗi mọi người đều nghe được giọng của Tuấn bên kia đầu dây: mầy có nghe tin gì chưa? Không đợi cho Trí trả lời, Tuấn nói tiếp: Công ty mình vừa mới ký hợp đồng với một công ty IT của Ấn-độ. Trí bực dọc trả lời, vậy thì có liên quan gì đến tao. Tuấn cũng bực mình và lơn tiếng: Đúng rồi, nói không liên quan đến mầy và cả tao nữa, bởi vì tất cả những thằng lương bậc ba trong công ty đều sẽ bị sa thải. Trí hỏi lại: mầy nói như vậy là có ý gì? Nghĩa là tao và mầy đều bị layoff, Tuấn trả lời rồi cúp máy, tuy nhiên Trí vẫn alo, alo, mầy nói vậy thì căn nhà và cái xe tao mới mua… sẽ thế nào? nói đoạn, Trí ngồi phịt xuống ghế thẩn thờ như người mất hồn.
Trong lúc mọi người chưa kịp lên tiếng an ủi hay hỏi thăm Trí về cuộc nói chuyện vừa rồi thì phone của bà Hòa reo liên tục. Bà Hòa bắt phone, bên kia là giọng con Út từ Việt Nam, bà Hòa gằn giọng, giờ này là mấy giờ ở bển mà mầy gọi sớm vậy Út. Bên kia đầu dây, dì Hai ơi, hết rồi dì Hai ơi, bà Hòa lấy giọng bình tỉnh hỏi lại: mà chuyện gì? Mầy nói hết là hết cái gì hả? Bên kia đầu dây, con Út vừa khóc vừa nói: dì Hai ơi, căn nhà của di Hai bị người ta giải tỏa rồi, họ đang cho xe ủi sập rồi nè dì Hai ơi. Bà Hòa buôn rơi cái phone trong tay và ngồi xụp xuống ghế, miệng lẩm bẩm, hết rồi, hết rồi, tiền của tôi bao nhiêu năm giành dụm gửi về Việt Nam xây nhà… bây giờ hết rồi ông ơi! Ông Hòa vẫn không thay đổi thái độ và nói: uhm, bà nói vậy cũng đúng!